Koerdisch leren in Nederland doe je op deze plekken!

Koerdisch is een van de oudste talen van het Midden-Oosten en behoort tot de Indo-Europese taalfamilie. Het wordt gesproken door meer dan 40 miljoen mensen wereldwijd, voornamelijk in Koerdistan, een regio die delen van Irak, Iran, Syrië en Turkije omvat.

Koerdisch leren is niet alleen een manier om een nieuwe taal te beheersen, maar ook om de rijke cultuur en geschiedenis van Koerdistan beter te begrijpen. Of je nu Kurmanci of Sorani wilt leren, er zijn verschillende opties in Nederland om je taalvaardigheden te verbeteren. Hier is een overzicht van de belangrijkste plekken waar je Koerdisch kunt leren.

Newroz Gala

28 maart 2025 om 20:30|Bleyenberg

Nu registreren

Koerdische talen of dialecten?

De Koerdische taal kent verschillende varianten, waarvan Kurmanci en Sorani het meest gesproken worden. Naast deze twee grote, zijn er o.a. nog Zazaki, Gorani, en Hewrami.

Maar er is een voortdurende discussie onder taalkundigen en Koerdische sprekers zelf over de vraag of Koerdisch nu één taal is met verschillende dialecten, of dat de varianten die we noemen Kurmanci, Sorani, Zazaki, Gorani, en Hewrami feitelijk verschillende talen zijn.

Vanuit taalkundig oogpunt zijn er aanzienlijke verschillen, vooral op het gebied van fonologie, grammatica, en vocabulaire. Zo is er bijvoorbeeld een groot verschil in de manier waarop Kurmanci en Sorani de grammatica en zinsstructuur benaderen, en de woorden in beide dialecten kunnen sterk variëren. Sommigen beweren dat deze verschillen groot genoeg zijn om te spreken van verschillende talen, vooral gezien de moeilijkheid voor sprekers van de ene variant om het andere te begrijpen zonder oefening.

Aan de andere kant wijzen voorstanders van het idee dat Koerdisch één taal is, op de onderliggende gemeenschappelijke kenmerken, zoals de gedeelde Indo-Europese oorsprong en een aantal overeenkomsten in de syntaxis en de basale grammaticale structuren. Zij beschouwen deze varianten als dialecten van dezelfde taal die zijn ontstaan door de geografische en politieke isolatie van Koerdische gemeenschappen.

Dit vraagstuk heeft ook een politieke en culturele dimensie. Het erkennen van de varianten als een gezamenlijke taal kan helpen om de Koerden, verdeeld over verschillende landen te beschouwen als een verenigd volk. Het argument wordt dan ook gebruikt vanuit nationalistische overwegingen om Koerden niet te verdelen over verschillende talen. Daarentegen bestaat het argumenten dat de varianten dialecten noemen geen recht doet aan de rijkdom van bijvoorbeeld het Sorani en Kurmanci en dat het nationalistische project niet teniet hoeft te doen.

In dit artikel maken we gebruik van 'varianten' en laten in het midden of we moeten spreken over dialecten of talen.

Kurmanci

Kurmanci is de meest gesproken variant van het Koerdisch en wordt voornamelijk gesproken in het noorden van Koerdistan, inclusief delen van Turkije, Syrië, Irak, en Iran. Het wordt gesproken door ongeveer 60-70% van de Koerdische bevolking. In Turkije en Syrië is het de dominante variant van het Koerdisch, terwijl het in Irak en Iran ook veel gesproken wordt, maar daar is Sorani gebruikelijker.

Sorani

Sorani is het andere grote variant van het Koerdisch en wordt voornamelijk gesproken in het zuiden van Koerdistan, met name in Irak en Iran. Sorani wordt gesproken door ongeveer 20-30% van de Koerdische bevolking. Het is de belangrijkste taal in de Koerdische Autonome Regio van Irak en wordt daar de “standaard” variant van het Koerdisch beschouwd, vooral in administratieve en formele contexten.

Zazaki

Zazaki, ook wel Zaza genoemd, wordt gesproken door een kleinere groep. Het wordt vooral gesproken in Turkije, met name in de regio's Dersim, Sivas, en Erzincan. Zazaki verschilt op vele manieren van Kurmanci, met name in fonetiek en grammatica. Het wordt gesproken door ongeveer 5-10% van de Koerden.

Gorani en Hewrami

Gorani en Hewrami zijn twee varianten die voornamelijk gesproken worden in Zuidwest-Iran en Noordwest-Irak. Deze twee worden door kleinere gemeenschappen gesproken en vertonen veel invloed van het Perzisch. Het percentage sprekers van Gorani en Hewrami ligt onder de 5% van de Koerdische bevolking, maar ze zijn van groot cultureel belang in de regio.

Leer Koerdisch op deze plekken in Nederland

Vulpes Vulpes Kurdistanica (Den Haag)

Natuurlijk kun je bij ons terecht om Koerdisch te leren. Op dit moment bieden we alleen Sorani cursussen, maar in de toekomst komen kun je terecht voor cursussen die zich richten op zowel spreken en luisteren als schrijven en lezen. Er zijn groepscursussen beschikbaar, maar ook privélessen voor een meer persoonlijke aanpak.

• Locatie: Den Haag

• Lesopties: Hybride lessen mogelijk

• Aanmelden: Geef je op voor de nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van nieuwe cursussen

• Privélessen: stuur een e-mail voor de mogelijkheden.

KSVN (Utrecht)

Koerdische StudentenVereniging Nederland bestaat al sinds 1993 en organiseert regelmatig lezingen, cursussen, bijeenkomsten en meer. Ze bieden ook een cursus Koerdisch aan in Utrecht, zowel fysiek als hybride. Hoewel de huidige cursussen al bezig zijn, kun je hun Instagram-pagina volgen om op de hoogte te blijven van nieuwe lesrondes.

• Locatie: Utrecht

• Lesopties: Hybride lessen mogelijk

• Aanmelden: Houd hun Instagram in de gaten voor updates.

  
  

Koerdisch Cultureel Centrum (Meerdere steden)

De Kurmanci-cursus van het Koerdisch Cultureel Centrum wordt in meerdere steden georganiseerd. Naast taallessen biedt deze cursus ook lessen over Koerdische geschiedenis. Dit maakt het een uitstekende keuze voor wie een breder begrip van de Koerdische cultuur wil krijgen.

• Leslocaties:

  • Den Haag

  • Amsterdam

  • Arnhem

• Aanmelden (en meer informatie): Via deze Google formulier

  
  

Volksuniversiteit Rotterdam

De Volksuniversiteit Rotterdam biedt cursussen Kurmanci aan voor beginners en gevorderden. De lessen richten zich op grammatica, conversatie, lezen, schrijven en dictees. Houd ook rekening met ongeveer 2 uur huiswerk per week. Dat bestaat uit het maken van oefeningen, lezen van teksten en leren van woorden en vervoegingen van werkwoorden. Er zijn cursussen voor verschillende niveau's.

• Locatie: Rotterdam

• Aanmelden: Via de website

  
  

Koerdisch leren gratis (en online)

Voor wie liever in eigen tempo leert, zijn er ook online cursussen en boeken beschikbaar. Enkele opties zijn:

• Online platforms:

  • Websites zoals Udemy en Memrise bieden interactieve cursussen voor Kurmanci en Sorani aan.

  • YouTube heeft diverse gratis lessen en video's waarin de basis van het Koerdisch wordt uitgelegd.

    
    

• Boeken:

  • "Kurdish (Kurmanji) for Beginners" is een populair boek dat grammatica en woordenschat behandelt.

  • "Kurdish Phrase-Book" is een uitstekende bron voor het leren van Sorani in eigen tempo.

Met deze bronnen kun je thuis aan de slag en je eigen leerproces bepalen.

Hebben we iets gemist?

Ken jij nog andere plekken waar je Koerdisch kunt leren in Nederland? Laat het ons weten in de comments!